Ustawa o Straży Marszałkowskiej rozszerza jej kompetencje, przydzielając zadania polegające na: prowadzeniu rozpoznania pirotechniczno-radiologicznego osób, pojazdów, terenów i obiektów Sejmu i Senatu, podejmowaniu działań zmierzających do neutralizacji zagrożeń i wykrywanie urządzeń podsłuchowych na terenach, w obiektach i w urządzeniach będących w zarządzie Kancelarii Sejmu i zarządzie Kancelarii Senatu.

Do zadań Straży Marszałkowskiej należy także m.in. ochrona terenów, obiektów i urządzeń zarządzanych przez Kancelarię Sejmu i Kancelarię Senatu, w tym przy użyciu urządzeń służących do rejestracji obrazu i dźwięku oraz konwojowanie wartości pieniężnych, mienia i dokumentów.

Funkcjonariusze Straży Marszałkowskiej, wykonując zadania - w myśl ustawy - może m.in. wydawać polecenia osobom, których zachowanie stwarza lub może stworzyć zagrożenie dla bezpieczeństwa legitymować, dokonywać kontroli osobistej, a także przeglądać zawartość bagaży.

Przy wykonywaniu zadań funkcjonariuszom Straży Marszałkowskiej przysługuje prawo użycia lub wykorzystania środków przymusu bezpośredniego i broni palnej.

W przypadku, jeżeli siły Straży Marszałkowskiej są niewystarczające lub mogą okazać się niewystarczające do wykonania swoich zadań, Prezes Rady Ministrów, na wniosek Szefa Kancelarii Sejmu, uzgodniony z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, może do pomocy strażnikom skierować funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa lub Policji.

Nowe przepisy wprowadzają możliwość aby funkcjonariusze innych służb takich jak Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Ochrony Państwa, Służby Więziennej, Służby Celno-Skarbowej, Centralnego Biura Antykorupcyjnego mogli być na własną prośbę przeniesiony do służby w Straży Marszałkowskiej.

W zakresie niezbędnym do wykonywania swoich zadań SM może korzystać z informacji o osobach i zagrożeniach udostępnianych przez ABW, AW, SKW, SWW, Policję, Straż Graniczną, Służbę Ochrony Państwa, Służbę Celno-Skarbową i Żandarmerię Wojskową. 

Uzyskała także uprawnienia do gromadzenia i przetwarzania informacji, w tym danych osobowych, mogące wpłynąć na realizację jej zadań. Dane osobowe mogą być gromadzone bez wiedzy i zgody osoby, której one dotyczą, jeżeli służy to realizacji zadań straży.

Ustawa zmienia status zatrudnienia strażników marszałkowskich z pracowniczego (do tej pory byli oni pracownikami zatrudnionymi na podstawie przepisów prawa pracy), na status służby na podstawie mianowania, tak jak funkcjonariusze innych służb mundurowych. 

Przewiduje również wzrost zatrudnienia w SM o 120 etatów dla funkcjonariuszy i o 10 etatów dla pracowników cywilnych. Obecnie SM liczy 160 pracowników.

SM jest komórką organizacyjną Kancelarii Sejmu, Marszałek Sejmu określa, w drodze zarządzenia, organizację wewnętrzną, szczegółowy tryb działania Straży oraz zakres zadań realizowanych na rzecz Straży przez Kancelarię Sejmu.

Funkcjonariusze Straży Marszałkowskiej nie mogą pełnić funkcji publicznych, zrzeszać się w związkach zawodowych, mają obowiązek uzyskać zezwolenie szefa Kancelarii Sejmu na przynależność do organizacji lub stowarzyszeń krajowych, zagranicznych lub międzynarodowych. Są także zobowiązani powiadomić Komendanta Straży Marszałkowskiej o zamiarze wyjazdu za granicę.

Do tej pory przepisy o Straży Marszałkowskiej znajdowały się w obowiązującej od lutego ustawie o Służbie Ochrony Państwa.